Τρίτη 30 Απριλίου 2013

Για το κάψιμο των Ιουδαίων


Παραμονές Πάσχα.
Τα προσανάμματα είναι έτοιμα.
Στη γειτονιά μου.
Στο Κόκκινο Μετόχι.
Τρία χιλιόμετρα από το κέντρο των Χανίων.
Μόλις.
Οι φωτογραφίες έχουν τραβηχτεί από τη Κυριακή.
Σε κάποια σημεία  τα κλαδιά ή τα σκουπίδια είναι έτσι πάνω από μήνα..
Εξακολουθούν να είναι έτσι.
 Και ακόμα χειρότερα.


Απέναντι από τη παιδική χαρά. Καθάρισαν οι νοικοκυραίοι το χωράφι τους, κλάδεψαν τα οπωροφόρα τους και άφησαν χόρτα και κλαδιά έξω αυτό. Στο πεζοδρόμιο. Κατόπιν συνεννοήσεως με την υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου. Που θα τα έπαιρναν. Δύο μήνες μετά είναι ακόμα εκεί. Φαρδιά πλατιά.  




Απέναντι από τις Εργατικές Κατοικίες. Στην Οδό Αγίας Μαρίνας. Εδώ τα κλαδιά είναι δεμένα σε δεματάκια!


Διασταύρωση των Οδών Αγίων Αποστόλων, Πατριάρχη Βαρθολομαίου, Αγίας Μαρίνας. Βοήθεια μας....


Διασταύρωση Σοφοκλή Βενιζέλου και Κόκκινου Μετοχιού. Κυριλέ, σοφιστικές καταστάσεις. Αυτό δεν είναι τίποτα. Έχουν υπάρξει στο παρελθόν και χειρότερες καταστάσεις.






Διασταύρωση Σ. Βενιζέλου και Ηρακλέους. Σφαιρική άποψη…..


Σοφοκλή Βενιζέλου. Λίγο πριν τη Βόρεια παράλληλο της Εθνικής Οδού.


Και εδώ αμέσως μετά τη γέφυρα. Από τη νότια μεριά. Πάντα στη Σοφοκλή Βενιζέλου.



Εν τω μεταξύ. Γιατί το απορριμματοφόρο που περνάει από τη  Σοφοκλή Βενιζέλου, και τη Γεωργίου Χναρά, δεν αδειάζει κάθε ημέρα όλους τους κάδους;   Παρά τις επανειλημμένες τηλεφωνικές διαμαρτυρίες  στην υπηρεσία καθαριότητας; Χθες δεν άδειασε τους κάδους στη Χναρά. Άδειασε όμως της Σ. Βενιζέλου. Που είχαν να τους αδειάσουν 3 ημέρες. Σήμερα άδειασαν της Χναρά και άφησαν αμάζευτους της
Σοφοκλή Βενιζέλου. 
Δεν είναι υποχρεωμένοι να τους αδειάζουν κάθε ημέρα; 
Ή επειδή ο οδηγός του απορριμματοφόρου, είναι υιός πρώην αντιδημάρχου, εξ ου και ο διορισμός του, κουμπάρος Δημάρχου και εξάδελφος γραμματέως Δημάρχου, οπότε έχει δικό του μπαϊράκι και κάνει ότι θέλει;


Ένα υπηρεσιακό αυτοκίνητο του Δήμου, αγροτικό, 4Χ4, λευκό, ΤΟΥΟΤΑ, ΚΗΙ 2448,  το χρησιμοποιεί υπάλληλος του Δήμου, προϊστάμενος μάλιστα, για να πηγαινοέρχεται  από τη δουλειά στο σπίτι και το αντίθετο. Πρωί–μεσημέρι. Ενίοτε το χρησιμοποιεί και άλλες ώρες ή ημέρες που είναι εκτός υπηρεσίας. 
Επιτρέπεται; 
Τα τζάμια του αυτοκινήτου δεν είναι φιμέ. 
Φαίνεται. 
Όπως φαίνεται και όλο αυτό το χάλι.
 Δεν το βλέπει; 
Το βλέπει, αλλά είναι εκτός υπηρεσίας. 
Εξ άλλου δεν θέλει, να … «αμεροληπτήσει  τους γείτονες».




Δευτέρα 29 Απριλίου 2013

Παλιά τους τέχνη σουρωτήρι.


Ψέλνουν  πάλι.  
Καινούργιο τροπάριο.
Συνοδεία βιολιού.
Επικοινωνιακά. 
Ότι και εκτός του κέντρου των Χανίων.
Στους πρώην περιαστικούς δήμους.
Νυν Δημοτικά Διαμερίσματα.
Γίνονται πράγματα που δεν φαίνονται.
Σημαντικά πράγματα.
Που κάποια στιγμή θα φανούν.
Υπομονή σε αυτούς που γκρινιάζουν.
Ένας από αυτούς είμαι και εγώ.
Το γνωρίζουν.
Οι λατρεμένοι μου άρχοντες.
Όχι χωρίς λόγο.
Αλλά αυτή τη φορά θα τους  πιστέψω.
Γιατί έχουν δίκιο.
Με τη διαπλάτυνση και ωραιοποίηση της Σοφοκλή Βενιζέλου.
Οι κάδοι απορριμμάτων,  θα τοποθετούνταν,   κατόπιν μελέτης εκεί που πρέπει.
Ειπώθηκε από την εξαγγελία του έργου.
Επαναλήφθηκε πολλές φορές.
Σε κάθε ευκαιρία.
Σοφοί μελετητές εποίησαν την μελέτη.
Με την ίδια παραδοσιακή σοφία, γραμματείς και φαρισαίοι την υλοποίησαν.

Πως και με πόσο μοναδική χάρη οι φωτογραφίες το δείχνουν.
Μόνο που, οι κακόβουλοι δεν το βλέπουν.


Υ.Γ 1:  Η παροιμία μιλά για «κόσκινο». Η χρήση του κόσκινου είναι πια ξεπερασμένη. Μόνο κάτι χωριάτες το έχουν ως διακόσμηση στους τοίχους των σπιτιών τους. Και κάτι ταβέρνες που λειτουργούν μόνο για τα πανηγύρια,. Ενώ το σουρωτήρι, εξακολουθεί να είναι χρηστικό. Μέχρι και η Βέφα είχε κυκλοφορήσει ένα «ντιζαϊνάτο». Αρχοντικότατο. Και πανάκριβο. Άλλο, το ότι  ήταν μόνο για  ντεκόρ. Πάνω στον πάγκο της κουζίνας…..


ΥΓ 2: Όταν άρχισε να εφαρμόζεται η μελέτη τοποθέτησης των κάδων στη Σοφοκλή Βενιζέλου, ένας αφελής δημότης,  κατέθεσε αίτηση στο Δήμο ζητώντας αντίγραφο της μελέτης και το σκεπτικό τοποθέτησης των κάδων, από τη διασταύρωση με την Οδό Αγίας Μαρίνας έως τη διασταύρωση με την Οδό Ηρακλέους.  Αριθμός πρωτοκόλλου  64980 και ημερομηνία κατάθεσης της την 29η Αυγούστου 2011. Απευθυνόταν στην Επιτροπή Καθαριότητας και  στον τότε υπεύθυνο Αντιδήμαρχο. Ακόμα περιμένει επίσημη απάντηση. Άκουσε όμως άναυδος, στο τηλέφωνο,  τον Αντιδήμαρχο να του λέει «τώρα τι ψάχνεις, μελέτη δεν υπάρχει».
Πρέπει να έλεγε την αλήθεια. Γιατί και να υπήρχε, έτσι όπως εφαρμόστηκε, φαίνεται πεντακάθαρα, ότι έχει υποστεί παρεμβάσεις. Από δημοτικούς συμβούλους, προέδρους τοπικών συμβουλίων, γραμματέων αλλά και προϊσταμένων. Ως είθισται…. 


ΠΡΟ-ΣΕ-ΧΩΣ : Το κάψιμο του Ιούδα. Καρέ -  καρέ όλα τα ενσταντανέ….


Κυριακή 28 Απριλίου 2013

Μην το ψάχνεις.....





Ο κύριος.
 Ή.
 Η κυρία.
Που ψάχνει. 

 Βάζοντας στο ψαχτήρι.
«Πωλούνται γυναικείες κυλόττες λερωμένες»

Τέσσερις  ημέρες συνεχόμενες.
Βρίσκει αυτό που θέλει;
Διαβάζοντας το μπλοκ μου;

 Μία απορία μεγάλη.


Την έχω…..

Σάββατο 27 Απριλίου 2013

Πραμμάτεια δια(βο)λογής.




Κάποτε.
Στη παλαιοελληνική εποχή.
Η πραμάτεια των εφημερίδων.
Ήταν αποκαλυπτικές ειδήσεις.
Αποκλειστικά νέα.


 Αργότερα.
Στη νεοελληνική εποχή.
Έδιναν ψηφιακούς δίσκους.
Εικόνας και ήχου.
Βιβλία.
Αυτοκίνητα.
Διακοπές.

 Σήμερα.
Στη νεοπτωχική εποχή.
Εκπτωτικά κουπόνια.
Για πολυκαταστήματα.
Καύσιμα.
Ξύλα.
Οβελίες.
Σποράκια.
Ψεκαστήρες  πλάτης ……


Πέμπτη 25 Απριλίου 2013

ΕΠΕΙΓΟΝ: Το γοργόν και χάρη έχει!!



Αγαπητοί κύριοι καλή σας μέρα.
Είμαι ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης από το Πελίτι, www.peliti.gr. Για όσους δεν μας γνωρίζετε, το Πελίτι ασχολείται με τη συλλογή, διατήρηση και διάδοση των ντόπιων ποικιλιών, δηλαδή διασώζουμε και διαδίδουμε τους σπόρους των παππούδων μας.
Από το 2012 υπάρχει μια μεγάλη κινητικότητα στην Ευρώπη για την αλλαγή της νομοθεσίας σε σχέση με τη διακίνηση του πολλαπλασιαστικού υλικού, όπου μέσα σε αυτό είναι και οι ντόπιες ποικιλίες. Τα νέα είναι αρκετά δυσάρεστα για όλους όσους διασώζουν το δικό τους σπόρο, μικρούς και μεγάλους γεωργούς και οργανώσεις όπως το Πελίτι. Η περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης όπως ήδη θα γνωρίζετε είναι μια από τις πλουσιότερες περιφέρειες της Ευρώπης σε γεωργική παράδοση και βιοποικιλότητα και με την αλλαγή της νομοθεσίας θα πληγεί περισσότερο.
Από τις 26 Απριλίου έως τις 6 Μαΐου 2013 οι επίτροποι της Ε. Ε καλούνται να ψηφίσουν το εν λόγω νομοσχέδιο. Οι οργανώσεις που ασχολούμαστε με αυτό το θέμα γράψαμε μια ανοιχτή επιστολή προς την Ελληνίδα επίτροπο κυρία Μαρία Δαμανάκη και ζητάμε να καταψηφίσει τον νέο κανονισμό.
Σας καλούμε να συνυπογράψετε την ανοιχτή επιστολή, μέχρι αύριο Παρασκευή 26/4/2013, ως τις 10 το πρωί. Ζητάμε συγνώμη για την πίεση του χρόνου, αν δεν προλάβετε ως αύριο μπορείτε και ανεξάρτητα να στείλετε μια επιστολή προς την κ. Δαμανάκη. http://ec.europa.eu/commission_2010 2014/damanaki/contact/commissioner/index_en.htm
Για οποιαδήποτε διευκρίνιση και πληροφορία μπορείτε να μας καλέσετε στο 2524022059 9:00 με 13:00 ή στο κινητό 6946885567.


 
ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΕΠΙΤΡΟΠΟ,
κ. Μ. ΔΑΜΑΝΑΚΗ
Θέμα: Η κρίσιμη ψηφοφορία της 6ης Μαΐου σχετικά με την αναθεώρηση της Νομοθεσίας για την εμπορία σπόρων

Κα Δαμανάκη
Σας αποστέλλουμε την παρακάτω επιστολή που αφορά στη νομοθεσία εμπορίας φυτογενετικού υλικού και την σχετική πρόταση της Γενικής Επιτροπής Υγείας & Καταναλωτών (DG SANCO) που θα κατατεθεί στην επικείμενη Συνάντηση των Επιτρόπων στις 6 Μαΐου 2013.
Οι παρακάτω οργανώσεις, δίκτυα, σύλλογοι, ομάδες παραγωγών και πολίτες που συνυπογράφουν θεωρούμε ότι η πρόταση για την νομοθεσία από πλευρά της DG SANCO προσβάλλει βασικά δικαιώματα του αγροτικού κόσμου και αποτελεί κίνδυνο για την γεωργική  βιοποικιλότητα και την γεωργική παράδοση της Ελλάδας. Άλλωστε, το περασμένο Δεκέμβριο ζητήσαμε για το θέμα αυτό ευρεία δημόσια διαβούλευση από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, αίτημα  στο οποίο, δυστυχώς,  δεν ανταποκρίθηκε.
Σας ζητούμε λοιπόν να καταψηφίσετε την πρόταση που θα κατατεθεί στην συνάντηση των Επιτρόπων στις 6 Μαΐου  για τους λόγους που διεξοδικά αναλύουμε ακολούθως:

Η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και οι διακρίσεις ενάντια στους σπόρους που παράγονται και διατηρούνται από τους γεωργούς . 
Μέχρι σήμερα οι σπόροι παράγονται παγκοσμίως,  κυρίως  από τους  γεωργούς,  από τη βιομηχανία σπόρων, αλλά και από δημόσια ινστιτούτα και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.  Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή νομοθεσία, ενώ θα έπρεπε να υποστηρίζει την διάδοση όλων των ειδών σπόρων (εξαιρώντας τους γενετικά τροποποιημένους), στηρίζει  συστηματικά τους σπόρους της Βιομηχανίας ενώ ταυτόχρονα επιβάλει παράλογες απαιτήσεις στους παραδοσιακούς και σύγχρονους σπόρους που παράγουν οι γεωργοί, περιορίζοντας την εμπορική τους κυκλοφορία. Οι σπόροι των γεωργών ανήκουν στη σφαίρα της δημόσιας ιδιοκτησίας και αποτελούν Κοινά Αγαθά. Αντίθετα, οι σπόροι της Βιομηχανίας καλύπτονται από περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων ή ακόμα και πατέντες βιομηχανικού τύπου.
Τα σχετικά ερωτήματα που προκύπτουν είναι:
Γιατί η ευρωπαϊκή νομοθεσία κάνει διακρίσεις ενάντια σε αυτού του είδους Κοινά Αγαθά; 
Γιατί, έχοντας υπόψη το ανεπίσημο προσχέδιο πρότασης που δημοσιοποιήθηκε πριν μερικούς μήνες, το νέο νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί στα πλαίσια της αναθεώρησης της ισχύουσας νομοθεσίας αναμένεται να επιβάλλει αυξημένους περιορισμούς και υποχρεώσεις (π.χ. πιστοποίησης και εγγραφής) για τους σπόρους και τις παραδοσιακές ποικιλίες που παράγει και χρησιμοποιεί ο απλός γεωργός;
Γιατί στο μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιτρέπεται σε στελέχη της βιομηχανίας σπόρων να καταρτίζουν το νέο νομοσχέδιο (η αναμενόμενη πρόταση της DG SANCO έχει συνταχθεί κυρίως από την Κα Isabelle Clement-Nissou, υπάλληλο του γαλλικού «λόμπι» της βιομηχανίας σπόρων GNIS); Θεωρούμε ότι αυτό το γεγονός αποτελεί ένα ολοφάνερο φαινόμενο επιβολής συμφερόντων.
Είναι αναμενόμενο η Βιομηχανία σπόρων να ενδιαφέρεται να αυξήσει το μερίδιο της στην αγορά εξοντώνοντας την εμπορική κυκλοφορία των Κοινών Αγαθών -των παραδοσιακών ποικιλιών και όλων των σπόρων των γεωργών. Ωστόσο, είναι δυνατόν να είναι αυτός ο ρόλος της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και γενικότερα ο ρόλος των πολιτικών που την υπερψηφίζουν, συμπεριλαμβανομένης και εσάς;

Οι λόγοι που η Ευρωπαϊκή νομοθεσία θα έπρεπε να στηρίζει τις τοπικές και ιδιοπαραγώμενες ποικιλίες είναι πολλαπλοί:
Οι σπόροι των γεωργών έχουν ευρύτατη γενετική βάση. Δηλαδή κάθε σπόρος περιλαμβάνει πολύ περισσότερα γονίδια από αυτά που έχουν οι ποικιλίες της βιομηχανίας. Επομένως είναι προσαρμόσιμοι στις κλιματικές αλλαγές, εξελίσσονται σε ισορροπία με τυχόν ασθένειες και αναπτύσσουν γονίδια αντίστασης, ιδιότητες που τα καταστούν πολύτιμα για την γεωργική βιοποικιλότητα και επομένως για την μελλοντική μας διατροφική επάρκεια και ασφάλεια.
Οι σπόροι των γεωργών, επιπλέον, είναι πολύτιμοι για την δημιουργία νέων ποικιλιών  από τη βιομηχανία. Εάν όμως οι παραδοσιακές ποικιλίες δεν καλλιεργούνται, κινδυνεύουν να εξαφανισθούν, και μαζί με αυτές να χαθεί ο γενετικός πλούτος της χώρας μας αλλά και η πολύτιμη γνώση και παράδοση της γεωργίας. Οι Τράπεζες σπόρων είναι χρήσιμες, ωστόσο χωρίς την καλλιέργεια των παραδοσιακών ποικιλιών στον αγρό, ουσιαστικά δεν επαρκούν.
Αποδεδειγμένα, επίσης, οι σπόροι των γεωργών είναι κατάλληλοι για μια ήπια μορφή γεωργίας, χαμηλών εισροών, σε οικογενειακό, τοπικό αλλά και εθνικό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία μπορεί να στερήσει τους πολίτες από το δικαίωμα επιλογής μοντέλου γεωργίας, αλλά και μοντέλου διατροφής, κάτι που αντίκειται στην ευρωπαϊκές αξίες της ελευθερίας επιλογής.
Στους παραπάνω λόγους εντάσσεται και το γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε δει την υπερβολική συγκέντρωση δύναμης της Βιομηχανίας σπόρων. Δέκα μόνον πολυεθνικές εταιρίες καλύπτουν ήδη το 73% της παγκόσμιας εμπορικής κυκλοφορίας σπόρων της βιομηχανίας. Οι μεγάλες αγροχημικές εταιρίες εξαγοράζουν συνεχώς μικρές και μεσαίες εταιρίες παραγωγής σπόρων επιβάλλοντας έτσι μια εντατικής μορφής, χημική γεωργία χωρίς περιθώρια επιλογής για όσους καλλιεργητές επιλέγουν ήπιου τύπου πολυλειτουργικά συστήματα γεωργίας. 
Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία ως υφίσταται και ως προτείνεται να εξελιχθεί, θεωρούμε πως ουσιαστικά υποβοηθά τη Βιομηχανία να ανταγωνιστεί αθέμιτα τους σπόρους των γεωργών. Ένα επικίνδυνο ολιγοπώλιο δείχνει να έχει δημιουργηθεί εξαλείφοντας τις δυνατότητες επιλογής με άμεσο επομένως κίνδυνο για την διατροφική επάρκεια, την ελευθερία επιλογής και εντέλει τη Δημοκρατία.  
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, σήμερα καλλιεργείται μόνον το 10% των παραδοσιακών ποικιλιών που βρίσκονταν υπό καλλιέργεια πριν 100 χρόνια. Αυτό το γεγονός είναι καταστροφικό για τη βιοποικιλότητα, δηλαδή για τη συνέχεια της ζωής. Με τη σωστή αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας θεωρούμε ότι μπορούμε να σώσουμε αυτό το υπόλοιπο 10%.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα όφειλε να είναι από τους πρώτους που θα σταματήσουν αυτή την άδικη και εγκληματική για την γεωργία και τους καλλιεργητές πολιτική. Θεωρούμε πολιτικά και προσωπικά υπεύθυνους τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,   για τη συνεχή μείωση της γεωργικής βιοποικιλότητας και τη ουσιαστική διάβρωση  της Δημοκρατίας που συντελείται .
Κα Δαμανάκη,
Μπορείτε να συμβάλλετε στην αποτροπή της επικείμενης νομοθεσίας, καταψηφίζοντας το νέο νομοσχέδιο για την εμπορία των σπόρων  που πρόκειται να υποβάλλει η DG SANCO. Η ευκαιρία να αλλάξει η Ευρωπαϊκή νομοθεσία προάγοντας την ελεύθερη κυκλοφορία των σπόρων των γεωργών και διασφαλίζοντας τον τεράστιο γεωργικό πλούτο χωρών όπως  η Ελλάδα, είναι ακριβώς τώρα.
Σε κάθε περίπτωση, εμείς, όλοι, θα είμαστε εδώ να προασπίσουμε αυτές τις αξίες.

ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ



Στάχτη και πάλι στάχτη.


Η στάχτη από ξύλα στο οικολογικό αγροτικό νοικοκυριό

«Χανιώτικα Νέα»
Δημοσιεύθηκε στις: 25-04-2013
Δρ Βαγγέλης  Α. Μπούρμπος*
*γεωπόνος, ερευνητής,
οικοτοξικολόγος
Ως στάχτη από ξύλα θεωρείται το υπόλοιπο από την πλήρη καύση φυτικών τμημάτων. Στην εργασία αυτή με τον όρο «στάχτη» εννοείται το κατάλοιπο αυτό. Για την οικολογική γεωργία η στάχτη πρέπει να προέρχεται από ξύλα που δεν έχουν υποστεί καμία επεξεργασία με ουσίες, που η χρήση τους είναι απαγορευμένη για το αγροδιατροφικό αυτό σύστημα.

Υπάρχουν σήμερα τρεις τύποι στάχτης. Η «ιπτάμενη», το κατάλοιπο από την πλήρη καύση των ξύλων και το μίγμα τους. Η «ιπτάμενη» στάχτη με διάμετρο σωματιδίων μεταξύ των 0.002 - 500 μm (μικρομέτρων), αν δεν λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα, αποτελεί σοβαρό ρύπο για την ατμόσφαιρα της περιοχής στην οποία παράγεται.

Βέβαια για τη συμβατική γεωργία η στάχτη δεν είναι παρά ένα προβληματικό άχρηστο υλικό, ένα σκουπίδι. Η απαξίωση αυτή έδωσε τροφή για τη διατύπωση μιας σειράς από λαϊκά αποφθέγματα, δηλωτικά του ξεγελάσματος και της παραπλάνησης για κάποιο γεγονός ή συμβάν «του έριξε στάχτη στα μάτια» ή της πλήρους αδιαφορίας με τον αναδιπλασιασμό ομώνυμων περίπου λέξεων «Στάχτη και μπούρμπερη», «στάχτη και μπούρμπερη να γίνουν όλα» ή της πλήρους καταστροφής «έγιναν όλα στάχτη», «πέρασε η φωτιά. Καπνός, στάχτη και μουτζούρες θα αφήσει» ή της κατάρας «στάχτη και μπούρμπερη να γίνεις», «που να γίνετε μπούρμπερη στάχτη», «στάχτη να γίνεις» και «στάχτη στο κονάκι» ή της ασημότητας, της ευτέλειας, της αναποτελεσματικότητας, της εκδικητικότητας «Μέχρι να βγάλεις το άχτι τα έκαμες στάχτη», του «διαλοστέλματος» «Αϊ στο σταχτόβολο» και της υπέρμετρης φιλαυτίας «από τη γκαστριά της φωτιάς μόνο στάχτη μένει», «με τον αφορισμό έγινε και η στάχτη καπότα», «της κακοεργούς το αδράχτι όλη νύχτα μεσ’ τη στάχτη» και «όποιος καυχιέται από νωρίς στη στάχτη ξημερώνει».
Αυτό το άσημο και ευτελές υλικό δεν ξέφυγε από τη λαϊκή μούσα. Στα σατυρικά κάλαντα στη στιχομυθία του γέρου και της γριάς αναφέρονται:
«Γριά στη στάχτη κάθεται κι ο κώλος της φυσάει
κι από το πολύ το φύσημα κι από την ταραχή της,
μούσκεψε το μεσοφόρι της και εφάνη το βρακί της
Κι ο γέρος της τη ρώταγε και τη σιγορωτάει:
- Τι έφαγες βαριόμοιρη, που η κοιλιά σου επρήσθη;
- Έφαγα ξερά κουκιά και μια καυκιά ρεβίθι
και η κοιλιά μου φούσκωσε, μούγινε σαν αμπάρι
τη στάχτη μας την κατουρώ να φύγουν οι καλικατζάροι».
Σε άλλο Αιγινίτικο αποκριάτικο τραγούδι χρησιμοποιούν το συνώνυμο της στάχτης «μπούρμπερη»:
 «Βάσταγε και στα χέρια του δυο - τρία ταγαράκια,
στο ένα είχε τη μπούρμπερη, στο άλλο είχε τα βόλια».
Η στάχτη συμβολίζει τη μετάνοια και την κάθαρση. Η βεδική θεά της φωτιάς Agni χρησιμοποιούσε τη στάχτη για τον εξαγνισμό των ψυχών. Την πρωτοχρονιά, που ήταν τον Μάρτιο, οι Ρωμαίοι λουζόταν με στάχτη για να υποδεχτούν το νέο έτος. Η τέταρτη μέρα της Σαρακοστής στην καθολική θρησκεία είναι γνωστή ως ημέρα της στάχτης. Η στάχτη από κλαδιά από το προηγούμενο έτος χρησιμοποιείται για το σταύρωμα στο μέτωπο. Η Vibhuti είναι ιερή στάχτη από τη φωτιά θυσίας στο ινδουιστή θεό Σίβα. Έχει θεραπευτικές και θαυματουργές ιδιότητες.
Η αξιοποίηση και η επαναχρησιμοποίηση υλικών, που για τη συμβατική γεωργία θεωρείται έργο επουσιώδες, αποτελούν για το οικολογικό αγροδιατροφικό σύστημα βασική προτεραιότητα. Κι αυτό γιατί κατά κανόνα η οικολογική γεωργία αρκείται στις υπάρχουσες στο αγροτικό νοικοκυριό δυνατότητες και μέσα και μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις προσφεύγει στις ξένες εισροές.
Η στάχτη, λοιπόν, από την πρώτη στιγμή της ιστορίας του ανθρώπου διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο τόσο στην εξέλιξη της κοινωνίας, όσο και στην «τροφό απασών των τεχνών» γεωργία. Πράγματι τα αγροτικά νοικοκυριά διαπίστωναν χρόνο με τη χρόνο την πολλαπλή χρησιμότητα της στάχτης από ξύλα. Στην αρχή αποτελούσε το βασικό μέσο διατήρησης της πολύτιμης για τον πρωτόγονο άνθρωπο φωτιάς. Αυτή η ιδιότητα έδωσε γένεση στις λαϊκές ρήσεις «στη στάχτη κρύβεται η φωτιά», «η στάχτη τρώει τη φωτιά και η στάχτη τη φυλάει», «τα σκεπασμένα κάρβουνα βαστούν ζεστή τη στάχτη».
Στη συνέχεια η στάχτη θα αποτελέσει πολύτιμο υλικό για κάθε αγροτικό νοικοκυριό και θα βρει πολλές εφαρμογές, τόσο στο σπίτι όσο και στις διάφορες καλλιέργειες.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

Στην οικολογική, αλλά και στο ρεύμα της τη βιοδυναμική γεωργία, η στάχτη βρίσκει ευρεία εφαρμογή. Χρησιμοποιείται ως λίπασμα, ως βελτιωτικό της μηχανικής σύστασης και ως διορθωτικό της οξύτητας του εδάφους και ως φυτοπροστατευτικό προϊόν.
Τα κέντρα παραγωγής βιοενέργειας, εφόσον η βιομάζα που χρησιμοποιούν παράγεται οικολογικά αποτελούν σοβαρές πηγές διασφάλισης στάχτης. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως σύμφωνα με το Περιφερειακό Εργαστήριο Αναλύσεων και Έρευνας της Aisne (LDAR) το 2010 παράχθηκαν 1.500.000 τόνοι στάχτης. Γενικά ένας τόνος ξηρού ξύλου καιόμενος σε μία θερμοκρασία 766 - 1046ο C αποδίδει 0.08 - 0.20 m3 (κυβικά μέτρα). Γενικά η μέση απόδοση των ξύλων σε στάχτη κυμαίνεται στο 6 - 10%. Όταν η καύση των ξύλων δεν είναι πλήρης, τότε η στάχτη εμπεριέχει σε υψηλή συγκέντρωση άνθρακα, που μπορεί να φτάσει μέχρι και 60%. Στην περίπτωση της τέλειας καύσης το ποσοστό αυτό κυμαίνεται στο 10%.
Η χημική σύνθεση της στάχτης εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Το φυτικό είδος που καίγεται, το τμήμα του φυτού, τη φύση του εδάφους, τη θερμοκρασία καύσης και την περίοδο του έτους που έχει συλλεγεί το ξύλο. Οι στάχτες από τα δασικά είδη είναι πλούσιες σε Κάλιο (K), ενώ εκείνες των ετησίων φυτών σε Πυρίτιο (Si). Στη φλούδα και στα φύλλα η ποσοτική παρουσία των συστατικών της στάχτης είναι μεγαλύτερη. Οι βραχίονες έχουν περισσότερα συστατικά από τον κορμό, ο οποίος με τη σειρά του είναι πλουσιότερος σε σύγκριση με τη ρίζα. Το ξύλο που κόβεται το καλοκαίρι δίνει στάχτη πλουσιότερη σε Κάλιο και Φώσφορο (P). Η καύση σε χαμηλή θερμοκρασία δίνει στάχτη πλουσιότερη σε στοιχεία και επομένως καλλίτερης ποιότητας. Τα σκληρά ξύλα αποδίδουν περισσότερη στάχτη από τα μαλακά (κωνοφόρα). Τα οπωροφόρα δέντρα δίνουν περισσότερη στάχτη από τα κωνοφόρα.
Γενικά η στάχτη εισφέρει στο έδαφος στο οποίο εφαρμόζεται Ασβέστιο (Ca), Κάλιο, Φώσφορο, Μαγνήσιο (Mg), Θείο (S), Νάτριο (Na) και Πυρίτιο καθώς και άλλα ιχνοστοιχεία όπως Χαλκό (Cu), Σίδηρο (Fe),Ψευδάργυρο (Zn), Βόριο (B), Κοβάλτιο (Ko), Μολυβδαίνιο (Mo), Νικέλιο (Ni), Βάριο (Ba), Αλουμίνιο (Al) και Μαγγάνιο (mn). Δεν περιέχει παρά μόνο ίχνη Αζώτου (N). Γι’ αυτό στην οικολογική γεωργία η προσθήκη στάχτης συνδυάζεται με τη χλωρή λίπανση ψυχανθών ή με κομποστοποιημένη κοπριά. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να περιέχει και Χλώριο (Cl). Είναι κατανοητό πως όλες οι στάχτες δεν μπορούν να περιέχουν όλα τα παραπάνω αναφερθέντα στοιχεία. Για τον λόγο αυτό στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν πολλές χημικές αναλύσεις της στάχτης που δείχνουν μεγάλη διαφορά. Για παράδειγμα η στάχτη της ερυθρελάτης περιέχει 1.4 % Φώσφορο, 4.3 Κάλιο, 36.1 Ασβέστιο, 2.5 Μαγνήσιο και 0.19 Θείο. Ανιχνεύονται επίσης τα ιχνοστοιχεία Ψευδάργυρος 69.5 mg/Kg (χιλιοστόγραμμα/κιλό), Μόλυβδος 10.7, Νικέλιο 25.9, Χαλκός 79.5 Κάδμιο < 0.4, Χρώμιο (Cr) 17,9 και Μαγγάνιο 30400. Στη στάχτη του πεύκου διαπιστώνεται η παρουσία 0.7% Φωσφόρου, 4.3 Καλίου, 15.0 Ασβεστίου, 1.7 Μαγνησίου και 0.06 θείου. Περιέχει επίσης 279 mg/Kg Ψευδάργυρο, 34 Μόλυβδο, 26 Νικέλιο, 34 Χαλκό, 0.26 Κάδμιο, 47 Χρώμιο και 10000 Μαγγάνιο. Στα σιτηρά η στάχτη εμπεριέχει 4.9 % Φώσφορο, 9.0 Κάλιο και 3.0 Μαγνήσιο και Θείο, 190 mg/Kg Ψευδάργυρο, 15 Μόλυβδο, 36 Νικέλιο, 93 Χαλκό, <0 -="" .5="" 100="" 17="" 1="" 200="" 2800="" 2="" 3="" 5="" 61="" br="" cao="" kg="" mgo="" p2o5=""> Αν το έδαφος, στο οποίο αναπτύχθηκαν τα φυτά, που το ξύλο τους κάηκε, περιείχε βαριά μέταλλα όπως Κάδμιο (Cd) ή Χρώμιο ή Μόλυβδο (Pb) η στάχτη αυτή δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στην οικολογική γεωργία. Ιδιαίτερα για το Κάδμιο, η συγκέντρωση στη στάχτη δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 46 mg/Kg. Ανώτατα όρια υπάρχουν επίσης και για τον Ψευδάργυρο (5000 mg/Kg) και το διαλυτό σε ζεστό νερό Βόριο (43 mg/Kg). Η υγρασία της στάχτης δεν πρέπει να ξεπερνάει το 1%.
Η οξύτητα της στάχτης είναι κατά κανόνα μεγαλύτερη του 10. Συνήθως η τιμή αυτή είναι γύρω στο 12,5. Τη βασική αντίδραση της στάχτης αποδίδουν τα οξείδια CaO, K2O, MgO, Na2O, Al2O3, Fe2O3, MgO, MnO, P2 O5, SiO 2, Na2CO3 και NaHCO3. Η ισοδυναμία της στάχτης με το CaCO3 ποικίλει από 5 - 50%.
Η στάχτη χρησιμοποιούνταν κατά την αρχαιότητα σε μεγάλο βαθμό για τη λίπανση των καλλιεργειών. Πριν έλθει στο γεωργικό προσκήνιο η στοιχειακή λίπανση του Justus von Liebig η κοπριά και η στάχτη ήταν τα βασικά υλικά για τη λίπανση των καλλιεργειών. Η οικολογική γεωργία που έχει σήμερα δεθεί στο άρμα της επιστήμης και κατάφερε να φέρει στην πράξη πολλά μυστικά της φύσης έχει αναδείξει σε μεγάλο βαθμό την αξία της στάχτης ως λίπασμα. Μια γαλλική παροιμία λέει πως «όποιος σπέρνει Κάλιο συγκομίζει ποσότητα». Το Κάλιο δεν ευνοεί τη βλάστηση, αλλά την ανθοφορία και την καρποφορία. Κι αυτό «καταφέρνει» η στάχτη για τα τεύτλα, τα φασόλια, την πατάτα και τα σιτηρά που έχουν μεγάλη απαίτηση σε Κάλιο. Στην Αλμπέρτα για παράδειγμα χρησιμοποιούνται σε ετήσια βάση 170.000 τόνοι στάχτης για τις καλλιέργειες. Η καλλίτερη εποχή για την προσθήκη της στάχτης στον λαχανόκηπο και στις γλάστρες είναι ο χειμώνας. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται αμέσως από τη φωτιά. Θα πρέπει να αποθηκεύεται σε μεταλλικό δοχείο και μετά έναν μήνα να χρησιμοποιείται. Δεν συνιστάται η προσθήκη σε οξεόφιλα φυτά. Τέτοια φυτά είναι οι φτέρες, η γαρδένια, η καμέλια, το ρείκι, η καστανιά, η βελανιδιά, η γεντιανή, η αρνίκη, η αζαλέα, το ροδόδεντρο και πολλά άλλα. Πρέπει να ανακατεύεται με το χώμα. Αν τυχόν έχει πέσει στάχτη στα φύλλα θα πρέπει να ξεπλένονται. Σήμερα η στάχτη για γεωργική χρήση διατίθεται στο εμπόριο σε ειδική συσκευασία στην οποία αναγράφεται υποχρεωτικά η περιεκτικότητα σε Ασβέστιο, Κάλιο, Φώσφορο και Μαγνήσιο και ενδεχόμενα ιχνοστοιχεία. Η ενσωμάτωση της στάχτης δεν πρέπει να γίνεται σε εδάφη που απέχουν λιγότερο από 50 μέτρα από υδροφόρους ορίζοντες. Δεν επιτρέπεται επίσης στα παγωμένα ή καλυπτόμενα από χιόνι εδάφη. Ακόμα συνιστάται να αποφεύγεται η εφαρμογή της με δυνατό άνεμο. Η στάχτη ενδυναμώνει τις ντομάτες, τα αμπέλια, τα φασόλια, το σπανάκι, τον αρακά, το αβοκάντο και τα σκόρδα που αγαπούν το Ασβέστιο και το Κάλιο. Συστήνεται η προσθήκη στον λάκκο κατά τη φύτευση σε ποσότητα ¼ του φλιτζανιού. Θετική αντίδραση δείχνουν και τα υδρόβια φυτά, αν προστεθεί μια κουταλιά της σούπας στάχτη στα 1.000 λίτρα νερού. Στο χωράφι πρέπει να σκορπίζεται σε λεπτό στρώμα και να παραχώνεται πολύ επιφανειακά. Για ριζοπότισμα των φυτών παρασκευάζεται ειδικό «σταχτόγαλα» με την προσθήκη 1 κιλού στάχτης σε ανάλογη ποσότητα, ώστε να γίνει γάλα, ποσότητα νερού. Γενικά η ποσότητα της στάχτης που χρησιμοποιείται για λίπασμα κυμαίνεται από 70 - 100 g/m2.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής πως η στάχτη είναι ένα από τα καλύτερα υλικά για τη διόρθωση της οξύτητας του εδάφους. Όταν η οξύτητα του εδάφους κυμαίνεται από 6.5 - 7 τα φυτά αναπτύσσονται καλύτερα και αφομοιώνουν με τον αποτελεσματικότερο τρόπο τα θρεπτικά συστατικά που υπάρχουν στο εδαφικό διάλυμα. Επιπλέον ευνοείται η ανάπτυξη της εδαφομικροχλωρίδας και πανίδας και το έδαφος γίνεται πλουσιότερο σε αφομοιώσιμα θρεπτικά συστατικά.
Η διόρθωση της οξύτητας κατά κανόνα γίνεται με τον γεωργικό ασβέστη. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή ως ασβεστοποίηση ή βασεοποίηση του εδάφους. Η στάχτη θεωρείται ανώτερη από τον γεωργικό ασβέστη για τη βασεοποίηση του εδάφους. Κι αυτό γιατί η στάχτη είναι πιο ευδιάλυτη στο νερό και επιταχύνει τη διαδικασία. Ενώ με το γεωργικό ασβέστη πρέπει να περάσουν 6 - 12 μήνες για να γίνει η διόρθωση με τη στάχτη δεν χρειάζεται παρά ένας μόνο μήνας. Ακόμα ο γεωργικός ασβέστης είναι πιο ακριβός και δεν έχει εκτός από το Ασβέστιο άλλα θρεπτικά συστατικά. Το πολύ αν προέρχεται από δολομίτη να περιέχει και Μαγνήσιο. Η παρουσία του γεωργικού ασβέστη στο έδαφος μπορεί να ελευθερώσει Κάλιο από τα ορυκτά της αργίλου και να προκαλέσει έκπλυση. Αντίθετα η στάχτη στην πράξη είναι χωρίς κόστος. Σε πολλές χώρες τα κέντρα βιοενέργειας παραδίνουν τη στάχτη δωρεάν στο αγρόκτημα. Η στάχτη σε αντίθεση με τον γεωργικό ασβέστη μπορεί να εφαρμοστεί με λιπασματοδιανομέα καθόλη την καλλιεργητική περίοδο. Περιέχει εκτός από το Ασβέστιο και Μαγνήσιο και πολλά άλλα μακρο και μικροστοιχεία. Από πλευράς θρεπτικών στοιχείων μπορεί να υποκαταστήσει ακόμα και την κοπριά.
Με βάση την ισοδυναμία της στάχτης με τον γεωργικό ασβέστη μπορεί κανείς να εκτιμήσει την ποσότητα σε στάχτη που πρέπει να προσθέσει. Για παράδειγμα, αν έχουμε μία στάχτη ισοδύναμη με 11% με τον γεωργικό ασβέστη, τότε για ένα πηλώδες έδαφος που χρειάζονται 0.275 τόνοι για τη διόρθωση της οξύτητας από 6.0 στο 6.5 θα χρειαστούν να προστεθούν για ένα βάθος 15 cm 2.75 τόνοι στάχτη. Κατά κανόνα τα 20 κιλά στάχτης είναι ισοδύναμα με 6 κιλά ασβεστόλιθο. Πρακτικά για την αύξηση της οξύτητας κατά 0.3 - 0.4 χρειάζονται περίπου 5 - 10 kg/100 m2 (κιλά/τετραγωνικό μέτρο), ή μια φτυαριά στα 5 m2. Για τα εδάφη με οξύτητα γύρω στα 6.5 - 7 μία ασφαλής ποσότητα στάχτης θα ήταν 110 Kg (κιλών) στο στέμμα μια φορά τον χρόνο. Στα πολύ ελαφρά εδάφη συστήνεται η ενσωμάτωση 50 - 60 στο στρέμμα, στα ελαφρά 110 - 137 και στα βαριά 142.5 - 220. Επειδή η στάχτη είναι ευδιάλυτη και αλκαλικής αντίδρασης σε μεγάλη συγκέντρωση μπορεί να δημιουργήσει υπερβολική συγκέντρωση αλάτων και μείωση της ανάπτυξης των φυτών και του μικροβιακού πληθυσμού. Ακόμα μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα τμήματα που έρχεται σε άμεση επαφή.
Η στάχτη βελτιώνει τη διαδικασία, αλλά και την ποιότητα της κομποστοποιημένης κοπριάς. Μπορεί για παράδειγμα να κρατήσει το κόμποστ σε ένα ουδέτερο περιβάλλον βοηθώντας την ανάπτυξη των μικροοργανισμών που διασπούν τα οργανικά υλικά. Πρέπει να χρησιμοποιείται στο σωρό σε στρώσεις.
α όξινα λιπάσματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται με στάχτη γιατί έχουν απώλειες σε Άζωτο. Πρέπει να περάσει τουλάχιστον ένας μήνας για να εφαρμοστεί η στάχτη στα εδάφη που χρησιμοποιήθηκαν τα λιπάσματα αυτά. Δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε εδάφη με οξύτητα πάνω από 7 ή όταν αυτά είναι πλούσια σε Κάλιο.
Η στάχτη παρουσιάζει επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον και στην οικολογική φυτοπροστασία. Είναι άριστο αποδιωκτικό των λειμάκων (σαλιγκάρια και γυμνοσαλιγκάρια). Για τον σκοπό αυτό απλώνεται σε ζώνη πλάτους 20 cm (εκατοστών) γύρω από την αλιτάνα ή γύρω από κάθε φυτό. Συνηθίζεται επίσης για την περίπτωση και το ελαφρό στάχτωμα των βρεγμένων φυτών με «ώριμη» (παλιά) στάχτη. Δρα επίσης αποδιωκτικά και για άλλα έντομα καθώς και για τα μυρμήγκια και τα ποντίκια. Η ρίψη στάχτης σε μια μυρμηγκοφωλιά αναγκάζει τα μυρμήγκια να την εγκαταλείψουν, αφού δεν μπορούν να απομακρύνουν τη στάχτη. Ελέγχει αποτελεσματικά τις αφίδες. Το μίγμα σε ίσα μέρη στάχτης και θείου περιορίζει τις ζημιές από το ρυγχίτη της ελιάς. Το άλειμμα των κορμών των δέντρων με πάστα από στάχτη περιορίζει τη ζημιά από εχθρούς και ασθένειες. Η αποθήκευση φρούτων σε λάκκο από στάχτη τα διατηρεί φρέσκα και απρόσβλητα από εχθρούς και ασθένειες ακόμα και 100 χρόνια. Τα παλιά χρόνια χρησιμοποιούσαν τη στάχτη για τη συντήρηση των σπόρων. Αποθήκευαν τους σπόρους σε μεγάλα πήλινα δοχεία και τους κάλυπταν με παχύ στρώμα από στάχτη. Αυτό βοηθούσε στην προστασία των σπόρων από διάφορους εχθρούς και στη διατήρηση της φυτρωτικής τους ικανότητας. Επιπλέον, σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε στη Νιγηρία, η στάχτη προκαλούσε μερική αφυδάτωση των σπόρων πράγμα που τους καθιστούσε λιγότερο επιρρεπείς στις διάφορες ασθένειες. Στη βιοδυναμική γεωργία η δυναμοποιημένη για μια ώρα στάχτη από τα ανεπιθύμητα αγριόχορτα τα ελέγχει σε ικανοποιητικό βαθμό.
Η προσθήκη στην τροφή των ορνίθων, των περιστεριών και άλλων πτηνών σκόνης από κάρβουνο ανακατεμένης με στάχτη αντιμετωπίζει την κοκκιδίωση που οφείλεται στα παθογόνα των γενών Eimeria, Isospora και Atoxoplasma.
Παλιά για να διατηρήσουν την τυροπυτιά, την αποθήκευαν μέσα σε ένα κέρατο γεμάτο με στάχτη. Το κέρατο στη συνέχεια σφραγίζονταν με κερί ή ρετσίνι ή λάσπη. Η τυροπυτιά διατηρούνταν σε άριστη κατάσταση για πολλά χρόνια.
Για την παρασκευή του περιώνυμου τυριού Morbier στη Γαλλία χρησιμοποιείται μία ενδιάμεση στρώση στάχτης από λαχανικά για να προσδίδει σ’ αυτό την επιζητούμενη φρουτώδη γεύση.
Το «στάχτωμα» των φυτών τον χειμώνα τα προστατεύει από ενδεχόμενο παγετό.
Τα γνωστά στην Ανατολή ως «αιώνια αβγά» δεν είναι τίποτα άλλο από κονσερβοποιημένα αβγά που διατηρούνταν για αρκετές εβδομάδες ή μήνες μέσα σε μίγμα από πηλό, στάχτη, αλάτι, ασβέστη και ριζόφλουδες.

ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Η στάχτη, πέρα από την αγρονομική της αξία, βρίσκει ευρεία εφαρμογή από το οικολογικό αγροτικό νοικοκυριό και όχι μόνο και σε πολλές άλλες περιπτώσεις.
Αποτελεί πολύτιμο υλικό για την παρασκευή της αλισίβας γνωστής και ως σταχτόνερο ή κασταλαή (Δυτική Μακεδονία). Για την παρασκευή της αλισίβας καλό είναι να χρησιμοποιείται το βρόχινο ή απιονισμένο ή αποσταγμένο νερό, που δεν έχει πολλά αλάτια. Η στάχτη βράζεται και στη συνέχεια το διάλυμα φιλτράρεται με τη βοήθεια ενός τουλουπανιού. Δύο κούπες στάχτη σε 5 λίτρα νερό δίνουν εξαιρετικής ποιότητας σταχτόνερο. Για μικρή ποσότητα σταχτόνερου 2 - 3 κουταλιές της σούπας στάχτη για ένα μπρίκι γεμάτο με νερό είναι αρκετές. Το σταχτόνερο μετά το φιλτράρισμα φυλάσσεται σε ένα μπουκάλι για μελλοντική χρήση. Η αλισίβα έχει αλκαλική αντίδραση και χαρακτηρίζεται για την απορρυπαντική, λευκαντική, μαλακτική και απολυμαντική δράση. Ιδιαίτερα τα ασπρόρουχα παίρνουν μια λευκοκίτρινη επιθυμητή απόχρωση. Η απορρυπαντική της δράση οφείλεται στο ανθρακικό κάλιο που περιέχει. Η κασταλαή χρησιμοποιούνταν πολύ συχνά για το λούσιμο, ιδιαίτερα από όσους είχαν λιπαρά μαλλιά. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν καλλίτερα αποτελέσματα, όταν μετά το λούσιμο με σταχτόνερο ξέβγαζαν τα μαλλιά με ξιδόνερο. Με το λούσιμο των μαλλιών σκοτώνονταν και οι ψείρες και οι κόνιδες. Η παράδοση λέει πως το συχνό πλύσιμο με αλισίβα και ξιδόνερο διατηρεί αγέραστο και χωρίς ρυτίδες το πρόσωπο. Συστήνονταν και για τον καθαρισμό του εντέρου από διάφορους ανθρωποπαθογόνους μικροοργανισμούς. Η αλισίβα σε συνδυασμό με χειροποίητο σαπούνι δρα απολυμαντικά και επουλωτικά στις πληγές. Στην περίπτωση αυτή διαλύεται μικρή ποσότητα χειροποίητου σαπουνιού μέσα στην αλισίβα και πλένεται με το διάλυμα αυτό η πληγή.
Η στάχτη βρίσκει επίσης εφαρμογή στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική. Είναι πολύ συνηθισμένη η χρήση της στο «σβήσιμο» του μούστου που προορίζεται για την παρασκευή της μουσταλευριάς, στα μελομακάρονα και στο ψωμί.
Υποκαθιστά τη μαγειρική σόδα. Η σόδα από στάχτη φκιάνεται αν βραστεί μίγμα από στάχτη με νερό σε ίσα μέρη. Η σκόνη που μένει μετά το βράσιμο και την εξάτμιση του νερού χρησιμοποιείται ως σόδα με εξαιρετική αποσκληρυντική του νερού δράση.
Αποτελεί πολύτιμο υλικό καθαρισμού για τη νοικοκυρά. Με ένα βρεγμένο πανί βουτημένο στη στάχτη καθαρίζονται εύκολα οι «μαυρίλες» από τις γυάλινες πόρτες του τζακιού. Ακόμα το τρίψιμο των τζαμιών με βρεγμένο και βουτημένο στη στάχτη σφουγγάρι τα κάνει πεντακάθαρα. Η πάστα από στάχτη με νερό «ξελεκιάζει» αποτελεσματικά τα έπιπλα. Η ίδια πάστα χρησιμοποιείται και για το γυάλισμα των ασημικών. Είναι πολύ καλό απορρυπαντικό για τα πατώματα, τα πιάτα και τις σκουριές των μαρμάρων. Οι φρέσκοι λεκέδες στα ρούχα εξαφανίζονται με «στάχτωμα» και με τρίψιμο με ψίχα ψωμιού μετά από 5 λεπτά.
Χρησιμοποιείται για την παρασκευή ποτάσας για σαπούνια. Για την παρασκευή της ποτάσας το βρόχινο ή απιονισμένο ή αποσταγμένο νερό διηθείται μέσα από στάχτη, οπότε και παράγεται το καυστικό Κάλιο (ΚΟΗ). Η ποιοτικά ανώτερη ποτάσα λαμβάνεται από τη στάχτη του σκληρού ξύλου των φυλλοβόλων δέντρων. Όσο περισσότερες φορές περάσει το νερό από τη στάχτη, τόσο δυνατότερη είναι η ποτάσα. Ο έλεγχος της δύναμης της ποτάσας γίνεται με ένα αβγό. Αν το αβγό επιπλέει κατά το 1/4 η ποτάσα είναι δυνατή. Για την παρασκευή του σαπουνιού η ποτάσα της στάχτης ανακατεύεται με ζωικά λίπη και με μικρή ποσότητα αλατιού. Τα σαπούνια από στάχτη είναι πιο ήπια και συνήθως σε υγρή κατάσταση. Παλιά για την παρασκευή σαπουνιών χρησιμοποιούσαν τη στάχτη της φτέρης και των φυκιών. Ο Πλίνιος αναφέρει την παρασκευή σαπουνιού από ζωικά λίπη και στάχτη και τα ονομάζει sapo. Αναφορά σαπουνιού από στάχτη κάνει και ο Γαληνός.
Θεωρείται πολύ αποτελεσματικό ψυλλοκτόνο και ψειροκτόνο για τα κατοικίδια ζώα. Έχει εξαιρετική αποδιωκτική δράση για τον σκόρο, τις κατσαρίδες και τα ποντίκια από τα σπίτια και τις αποθήκες. Συνηθίζονταν παλαιότερα το «στάχτωμα» των ρούχων για προφύλαξη από τον σκόρο. Πράγματι τα ρούχα δεν πάθαιναν καμιά ζημιά ακόμα και αν περνούσαν πολλά χρόνια.
Το τρίψιμο των δοντιών με στάχτη τα προστατεύει από διάφορες μολύνσεις και απομακρύνει την κιτρινάδα τους.
Η στάχτη απομακρύνει τη μυρουδιά της γάτας και του σκύλου, όταν χρησιμοποιηθεί μικρή ποσότητα για τρίψιμο του σώματος. Είναι καλό αποσμητικό για οποιαδήποτε δυσάρεστη μυρουδιά. Αρκεί να ριχτεί λίγη στάχτη στην πηγή της μυρουδιάς. Το μίγμα καρβουνόσκονης με στάχτη είναι πολύ αποτελεσματικό για την απόσμηση του ψυγείου.
Η φύλαξη και διατήρηση των χρυσαφικών σε θαμμένα στο χώμα πήλινα δοχεία ήταν παλαιότερα το καλύτερο θησαυροφυλάκιο. Πολλές φορές όμως οι κρύπτες αυτές ήταν άδειες, οπότε πίστευαν πως ο θησαυρός έγινε «στάχτη και κάρβουνα».
Το μίγμα από κοπανισμένα κάρβουνα με στάχτη είναι ιδανικό φίλτρο του νερού και του «θολωμένου» κρασιού. Το μίγμα αυτό χρησιμοποιείται και ως αφυγραντικό.
Πολύ συνηθισμένη ήταν και η εφαρμογή της στάχτης ως μονωτικό ήχου και θερμότητας.
Παλιά οι σιδηρουργοί για να σκληραίνει το σίδερο το έσβηναν μέσα σε ένα μίγμα από αίμα και στάχτη. Ήταν το πρώτο είδος ατσαλιού.
Ακόμα και σήμερα η στάχτη αποτελεί πολύτιμο υλικό για την κατασκευή του έγχρωμου κόκκινου και πορτοκαλόχρωμου γυαλιού.
Έχει καλύτερη αποτελεσματικότητα από το αλάτι όταν ρίχνεται στους παγωμένους δρόμους.
Ελέγχει τα φύκια στις πισίνες, όταν προστεθεί σε ποσότητα μιας κουταλιάς της σούπας σε 4.500 l (λίτρα) νερού.


ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Δεν είναι, ύστερα από όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, τόσο άχρηστη η στάχτη, όσο θέλουν να την παρουσιάσουν ορισμένοι θιασώτες της συμβατικής γεωργίας. Ούτε μόνο μέσο βασανιστηρίων που χρησιμοποιούνταν επί Τουρκοκρατίας για τον θάνατο των κρατουμένων από ασφυξία, αφού τα πνευμόνια τους γέμιζαν με στάχτη. Πολύ περισσότερο δεν έχει μόνο λογοτεχνική αξία υποδηλωτική όλων των μειονεκτημάτων του ανθρώπινου χαρακτήρα.
Αντίθετα η στάχτη αποτελεί πολύτιμο «θησαυρό» για το οικολογικό αγροτικό νοικοκυριό. Τις αρετές αυτού του κατάλοιπου από την ολοκληρωτική καύση των ξύλων τις ανέδειξε η ολιστική μελέτη της οικολογικής γεωργίας που προσπαθεί να αξιοποιήσει με κάθε τρόπο τις εμπειρίες της παραδοσιακής καλλιέργειας και όχι μόνο. Σε άλλες χώρες ήδη η στάχτη επιζητείται από τους οικοκαλλιεργητές και αποτελεί αντικείμενο της αγοράς, στην οποία εμφανίζεται τυποποιημένη. Δεν ξέρω πόσα χρόνια θα περάσουν για να γίνει κάτι τέτοιο στην Ελλάδα.

Τετάρτη 24 Απριλίου 2013

Δέκα οκτώ χρόνια …φαγούρας.




Πριν από ένα μήνα.
Τα έκλεισα.
Επισήμως.
Ως Βιοκαλλιεργητής.
Και πάντα κάθε τέτοια εποχή.
Μου γίνεται έλεγχος.
Γενικό ξετίναγμα.
Προγραμματισμένο.
Αυτό θα γίνει αύριο.
Κανονίστηκε  από τη Δευτέρα.
Έτσι.
 Κάνω αγώνα ταχύτητας.
Να βάλω σε μία τάξη.
Το πρόγραμμα καλλιέργειας.
Τι έχω φυτέψει, πότε, που και πόσο.
Τι θα φυτέψω πότε, που και πόσο.
Πάντα σύμφωνα με τις άδειες παρέκκλισης.
Χρήσης ιδιοπαραγόμενων σπόρων.
Τι εργασίες έχουν γίνει, πότε και σε ποια είδη.
Σποράς.
Μεταφύτευσης.
Γονιμότητας εδάφους.
Καταπολέμησης ζιζανίων, ασθενειών.
Τι είδους σκευάσματα έχω χρησιμοποιήσει.
Ποσότητες
Αναλογίες.
Πότε.
Που.
Να βάλω τα Πιστοποιητικά προϊόντων στη σειρά.
Να βγάλω τις ποσότητες που έχω πωλήσει.
Ανά είδος.
Που έχουν γίνει οι πωλήσεις.
Τιμολόγια εισροών.
Δελτία αποστολής….
Αμάν.

 Ανάσα.
Ζαλιστήκατε;
Τρελαθήκατε;
Εγώ να δείτε.
Εκτός αυτού.

 Έχω αρχίσει και τα βαριέμαι.
Πολύ…….






Δευτέρα 22 Απριλίου 2013

Τα ραπάνια που ….σταύρωνα.




Πέρασε καιρός.
Αρκετός.

Άνθισαν.


Σπόριασαν.
Παρά το ξετίναγμα.
Των θυελλωδών νοτιάδων.
Πρέπει τώρα.
Επειδή καραδοκούν.
Σπουργίτια.
Λιναρήτες.
Ζιγαρδέλια.
Ποντίκια.
Να προφυλαχθούν.
Με δίχτυα.
Για αρχή.
Μέχρι να μεστώσουν.
Και μετά.
Θέρισμα.
Αποξήρανση.
Κοπάνισμα.
Λίχνισμα.
Φύλαξη.
Δηλαδή.
Έχει ο Θεός….