Τα Πυρά- (γ)-ματ-α

• Το πεί­ρα­μα της ΕΡ­Τ: ο ου­το­πι­κός ρε­α­λι­σμός

Ψά­χνο­ντας να βρω τις πρώ­τες λέ­ξεις αυ­τού του κει­μέ­νου και μέ­σα σε έ­να κυ­κεώ­να θέ­σεων, α­πό­ψεων και άρ­θρων και κυ­ρίως προ­σω­πι­κών ε­μπει­ριών, δια­πί­στω­σα πως δεν εί­ναι εύ­κο­λο να κα­τα­θέ­σεις και να υ­πο­στη­ρί­ξεις έ­να τίτ­λο ό­πως «Το πεί­ρα­μα της ΕΡ­Τ: O ου­το­πι­κός ρε­α­λι­σμός».
Ου­το­πι­κός ρε­α­λι­σμός, για­τί έ­γι­νε το α­κα­τα­νό­η­το: Απο­λυ­μέ­νοι, α­ντί να προ­τι­μή­σουν το «δέ­λε­αρ» μιας δί­μη­νης σύμ­βα­σης στο μόρ­φω­μα της ΔΤ ή να κά­τσουν στα αυ­γά τους, α­πο­φά­σι­σαν να συ­νε­χί­σουν να ερ­γά­ζο­νται, α­μι­σθί, με μό­νο τί­μη­μα την α­ξιο­πρέ­πεια τους. Ο πυ­ρή­νας των αι­τη­μά­των γνω­στός, ε­στιά­ζει στην ε­πα­να­λει­τουρ­γία της ΕΡΤ και στη δια­σφά­λι­ση των ερ­γα­σια­κών και α­σφα­λι­στι­κών δι­καιω­μά­των. Ωστό­σο, προ­σε­τέ­θη έ­να α­κό­μη ε­πί­δι­κο και α­πο­τε­λεί πλέ­ον πο­λι­τι­κό κε­κτη­μέ­νο. Η πο­λι­τι­κή και ερ­γα­σια­κή αυ­το­νο­μία των ερ­γα­ζο­μέ­νων σε έ­να δη­μό­σιο ρα­διο­τη­λε­ο­πτι­κό φο­ρέα.
Ου­το­πία; Ίσως. Η αυ­το-διεύ­θυν­ση του προ­γράμ­μα­τος, χω­ρίς τη γρα­φειο­κρα­τι­κή ιε­ραρ­χία αλ­λά και ο πο­λι­τι­σμός που πα­ρή­γα­γαν οι ερ­γα­ζό­με­νοι α­πέ­δει­ξε ό­τι ό­ντως μπο­ρούν να δια­χει­ρι­στούν έ­να δη­μό­σιο ρα­διο­τη­λε­ο­πτι­κά φο­ρέα α­κό­μη και χω­ρίς ε­ντο­λές κα­λά α­μει­βο­μέ­νων διευ­θυ­ντών.
Η ε­πι­στρο­φή σε έ­να α­νό­η­το και κομ­μα­τι­κά στε­νό κρα­τι­σμό –α­νε­ξάρ­τη­τα αν βα­πτί­ζουν το χα­ρα­κτή­ρα της ΝΕ­ΡΙΤ «δη­μό­σιο»– εί­ναι πλέ­ον έ­να γράμ­μα κε­νό. Θα ε­πι­κα­λε­στώ την ευαγ­γε­λι­κή ρή­ση «Εί­πα και ε­λά­λη­σα, α­μαρ­τίαν ουκ έ­χω», την ο­ποία χρη­σι­μο­ποίη­σε ο Μάρξ για να προ­ει­δο­ποιή­σει τους κομ­μου­νι­στές του μέλ­λο­ντος να μην υ­πο­κύ­πτουν στην «κρα­τι­κή δει­σι­δαι­μο­νία», στην κρα­το­λα­τρεία. Προ­φα­νώς ο κ. Κα­ψής αλ­λά και οι κυ­βερ­νη­τι­κοί ε­ταί­ροι δεν έ­χουν κα­μία σχέ­ση με τον Μαρξ. Ού­τε μπο­ρεί να α­ντι­λη­φθούν και να κα­τα­νοή­σουν πως ε­δώ και σχε­δόν ε­πτά μή­νες ερ­γα­ζό­με­νοι της ΕΡΤ δί­νουν έ­να κα­θη­με­ρι­νό α­γώ­να που δεν α­φο­ρά μό­νο τον το­μέα της ε­νη­μέ­ρω­σης.

Οι άλ­λοι ό­μως;

Μέ­χρι σή­με­ρα η α­ρι­στε­ρά στο σύ­νο­λό της δεν έ­χει δεί­ξει ό­τι δια­θέ­τει έ­να συ­νο­λι­κό συ­νε­κτι­κό σχέ­διο που θα κα­το­χυ­ρώ­νει μια δη­μο­κρα­τι­κή και πρω­τί­στως πο­λυ­φω­νι­κή ΕΡΤ. Κα­λές οι προ­θέ­σεις, αλ­λά δεν φτά­νουν. Όλα ό­σα λέ­γο­νταν και γρά­φο­νταν, πριν α­πό το «ξαφ­νι­κό θά­να­το» της ΕΡΤ δεν αρ­κούν πλέ­ον. Το ε­ρώ­τη­μα «τι θα κά­νει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για την ΕΡΤ» θα πρέ­πει να α­πα­ντη­θεί ό­χι μό­νο με την ε­πί­κλη­ση σω­στών, αλ­λά γε­νι­κών δια­κη­ρύ­ξεων που ει­πώ­θη­καν στην η­με­ρί­δα, στις 27/5, στο Cine Κε­ρα­μει­κός.
Ο δη­μο­σιο­γρά­φος Νί­κος Χει­λάς, με άρ­θρο του στο ι­στο­λό­γιο του Βή­μα­τος έ­γρα­ψε ό­τι το ζη­τού­με­νο εί­ναι σή­με­ρα έ­να συ­νε­κτι­κό σχέ­διο, που θα συν­δυά­ζει τα τρέ­χο­ντα αι­τή­μα­τα των ερ­γα­ζο­μέ­νων με τα με­σο­πρό­θε­σμα για μια νέα δη­μο­κρα­τι­κή και πο­λυ­φω­νι­κή ΕΡΤ. «Η βά­ση εί­ναι δε­δο­μέ­νη: το ση­με­ρι­νό status quo της αυ­το­δια­χει­ρι­ζό­με­νης ΕΡ­Τ, με πα­ράλ­λη­λη α­ξιο­ποίη­ση των ε­μπει­ριών της δη­μό­σιας ρα­διο­τη­λεό­ρα­σης των άλ­λων ευ­ρω­παϊκών χω­ρών». Ταυ­τό­χρο­να, βέ­βαια, η ΕΡΤ να γί­νει πα­ρά­δειγ­μα προς μί­μη­ση και ό­χι έ­να φτη­νό και κα­κέ­κτυ­πο α­ντί­γρα­φο ξέ­νων ευ­ρω­παϊκών ρα­διο­τη­λε­ο­πτι­κών σταθ­μών. Ίσως πιο κο­ντά με την ελ­λη­νι­κή ι­διαι­τε­ρό­τη­τα εί­ναι η δο­μή της ελ­βε­τι­κής ρα­διο­τη­λεό­ρα­σης, κα­θώς λει­τουρ­γεί ως νο­μι­κό πρό­σω­πο ι­διω­τι­κού δι­καίου με πλή­ρη αυ­το­δια­χεί­ρι­ση.
Πο­λύ­τι­μη εί­ναι η ε­μπει­ρία και γνώ­ση ε­πι­στη­μό­νων αλ­λά και δη­μο­σιο­γρά­φων –ό­πως του Γιώρ­γου Πλειού και άλ­λων πα­νε­πι­στη­μια­κών, οι ο­ποίοι ό­χι μό­νο συ­μπα­ρα­στά­θη­καν στον α­γώ­να των ερ­γα­ζο­μέ­νων της ΕΡ­Τ, αλ­λά εί­δαν α­πό κο­ντά το πρω­τό­γνω­ρο εγ­χεί­ρη­μα της αυ­το­δια­χεί­ρι­σης των ερ­γα­ζο­μέ­νων.
Η α­πε­ξάρ­τη­ση α­πό κυ­βερ­νη­τι­κές και κομ­μα­τι­κές ε­ντο­λές δια­σφα­λί­ζε­ται α­πό τα κά­τω προς τα πά­νω και α­πό τη διοί­κη­ση ως τη ροή ε­νός κα­θη­με­ρι­νού ρα­διο­τη­λε­ο­πτι­κού προ­γράμ­μα­τος.

Η ει­κό­να με τις χει­ρο­πέ­δες με τις ο­ποίες κλεί­δω­σαν τα ΜΑΤ την κε­ντρι­κή εί­σο­δο της ΕΡ­Τ, φτά­νει για να κα­τα­δεί­ξει και στους πλέ­ον α­δα­είς ό­τι η κυ­βέρ­νη­ση των δύο ε­ταί­ρων, έ­να πράγ­μα έ­χει ως πρό­τυ­πο: Την κα­τα­στο­λή, την πα­ρα­βία­ση των ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των και το πνί­ξι­μο κά­θε φω­νής που εί­ναι έ­ξω α­πό το... «πο­λι­τι­κά ορ­θό». Με­τρά­ει «μι­κρές» νί­κες, αλ­λά χά­νει η κυ­βέρ­νη­ση τη «με­γά­λη» μά­χη. Το ζη­τού­με­νο δεν εί­ναι πλέ­ον αν το μόρ­φω­μα της ΔΤ, κά­ποια στιγ­μή γί­νει ΝΕ­ΡΙΤ. Η ροή του πο­τα­μού, ό­σα τε­χνη­τά μέ­σα και αν ε­πι­νοή­σουν, δεν θα αλ­λά­ξει κα­τεύ­θυν­ση.

ΥΓ. Ο κ. Πα­ντε­λής Κα­ψής ε­πέ­λε­ξε με 1.312 λέ­ξεις να δώ­σει α­πα­ντή­σεις στην κρι­τι­κή που του α­σκή­θη­κε για το εγ­χεί­ρη­μα της ΝΕ­ΡΙΤ. Αντί σχο­λια­σμού πα­ρα­πέ­μπω τον κ. Κα­ψή σε μία πα­λιά ι­στο­ρία που κα­τα­γρά­φη­κε τό­τε α­πό τον η­με­ρή­σιο Τύ­πο. Κά­πο­τε ο Θε­μι­στο­κλής Σο­φού­λης εί­χε πει στον τό­τε πρό­ε­δρο του ΣΕΒ Χρι­στό­φο­ρο Κα­τσά­μπα τα ε­ξής: «Αχ βρε Κα­τσά­μπα, ε­νό­μι­ζα ό­τι ή­σουν έ­ξυ­πνος άν­θρω­πος. Βλέ­πεις τι λέ­με ή τι πι­στεύουμε;»

 Του Πα­να­γιώ­τη Τσού­τσια

Από την εφημερίδα «Η Εποχή»