Βιολογική Μελισσοκομία: Τόσο απλά, τόσο δύσκολα.

 Από καιρό είχα σκοπό να σας συστήσω τη κυρία. Αλλά που χρόνος. Είναι και ένα θέμα που το κατέχω μόνο θεωρητικά. Διαβάζοντας το σχετικό κανονισμό. Τον 1804/99. Βλέποντας λοιπόν σήμερα στις ανθισμένες μανταρινιές,  τις μέλισσες να πεταρίζουν από λουλούδι σε λουλούδι, είπα  να το κάνω απόψε. Παρά τη κούραση μου. Βεβαίως είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα με πολλά τεχνικά σημεία. Θα τα αποφύγω, για να μην σας κουράσω,  κουραστώ και εγώ, καταλήγοντας στο να μην ξέρω τι γράφω.

 Όπως και η Βιολογική Γεωργία-Κτηνοτροφία, έτσι και η Βιολογική Μελισσοκομία συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος. Ο χαρακτηρισμός των μελισσοκομικών προϊόντων ως βιολογικής παραγωγής εξαρτάται από τη μεταχείριση  των κυψελών, τη ποιότητα του περιβάλλοντος, τις συνθήκες συλλογής, επεξεργασίας και αποθήκευσης των μελισσοκομικών προϊόντων.

Όταν ένας μελισσοκόμος ελέγχεται και πιστοποιείται ως βιοπαραγωγός, πρέπει όλες οι κυψέλες του να είναι στην ίδια περιοχή και να τηρεί όσα προβλέπει ο κανονισμός για το σύνολο τους. Τα προϊόντα που προκύπτουν, μέλι, κηρύθρα, βασιλικός πολτός, γύρη, χούμελη  κλπ  για να πάρουν πιστοποίηση ως βιολογικά, πρέπει, να έχουν τηρηθεί τα του κανονισμού επί ένα χρόνο. Και να έχουν υπάρξει αναλύσεις που να αποδεικνύουν τη καθαρότητα των προϊόντων.

Κατά την επιλογή των φυλών των μελισσών πρέπει, να χρησιμοποιούνται ντόπιες φυλές, που είναι προσαρμοσμένες  στις τοπικές συνθήκες, έχουν ζωτικότητα και αντοχή στις ασθένειες. Πχ στη Κρήτη η Κρητική Μέλισσα. Αν υπάρχει ακόμα και δεν έχει εξαφανιστεί.

Για τη  πρόληψη των ασθενειών  πρέπει να γίνονται τακτικές ανανεώσεις βασιλισσών, συστηματική επιθεώρηση, έλεγχος των κηφήνων, τακτική απολύμανση, τακτική ανανέωση του κεριού και πάντα πρέπει να υπάρχουν επαρκή αποθέματα γύρης στις κυψέλες. 

Αν τα μελίσσια ασθενήσουν ή μολυνθούν, υποβάλλονται αμέσως σε θεραπευτική αγωγή. Χρησιμοποιούνται φυτοθεραπευτικά  και ομοιοπαθητικά προϊόντα. Η χρήση αλλοπαθητικών συνθετικών χημικών φαρμάκων ή απωθητικών  απαγορεύεται.  Αν χρησιμοποιηθούν από ανάγκη τέτοιου είδους φάρμακα, τα μελίσσια πρέπει να απομονώνονται, το κερί να αντικαθίσταται και η πιστοποίηση ξεκινά από την αρχή. Δηλαδή για ένα έτος δεν δίνεται πιστοποιητικό. Για τη βαροϊκή ακαρίαση αλλά και για άλλες ασθένειες  υπάρχει κατάλογος στο κανονισμό, στον οποίο αναφέρονται οι επιτρεπτές ουσίες. Από όσο ξέρω,  ένας Χανιώτης βιομελισσοκόμος, ο πρώτος που πιστοποιήθηκε στη Κρήτη και από τους πρώτους της Ελλάδας,  για τη βαροϊκή ακαρίαση χρησιμοποιεί το ξύδι, με άριστα αποτελέσματα. Πως το χρησιμοποιεί δεν ξέρω.

Απαγορεύεται η χρησιμοποίηση κηρυθρών που περιέχουν γόνο προς εξαγωγή μελιού, η εξόντωση των μελισσών στις κηρύθρες κατά τη συλλογή του μελιού και η κορυφοτομή των φτερών της βασίλισσας. Επίσης το κερί για τις νέες κηρύθρες πρέπει να προέρχεται από μονάδες βιολογικής εκτροφής.

Αν απειληθεί η επιβίωση των μελισσών από κακές καιρικές συνθήκες επιτρέπεται η τεχνητή διατροφή τους, με πιστοποιημένες βιολογικές τροφές, πχ ζάχαρη.  

Η τοποθέτηση των κυψελών πρέπει να είναι τέτοια που να εξασφαλίζει αρκετές φυσικές πηγές από νέκταρ, μελίτωμα, γύρη και νερό. Σε ακτίνα τριών χιλιομέτρων πρέπει να υπάρχουν μόνο βιολογικές καλλιέργειες ή αυτοφυής άγρια βλάστηση. Δεν πρέπει να υπάρχουν επίσης στη περιοχή πηγές μόλυνσης. Όπως σκουπιδότοποι ή δρόμοι. Πάρτε το αυγό και κάντε του μία περμανάντ! Δηλαδή αυτό είναι  το ποιο δύσκολο κομμάτι , εφαρμογής της βιολογικής μελισσοκομίας.

Παλαιότερα, στις χρυσές εποχές, που είχαμε λεφτά και χαλούσαμε,  γινόντουσαν αρκετά  «αναπτυξιακά» συνέδρια. Για την ανάπτυξη του «πρωτογενούς τομέα». Το μόνο και μόνιμο, διαχρονικό συμπέρασμα που έβγαινε από τέτοιου είδους εκδηλώσεις, ήταν ότι οι τότε «άρχοντες» ήθελαν να επιβεβαιώσουν τον «προοδευτισμό» τους και να καλύψουν την ανυπαρξία τους. Σε ένα τέτοιο συνέδριο που είχε γίνει στο ΜΑΪΧ, κάλεσαν τον Σύνδεσμο Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων των Χανίων, το τοπικό Συνδικαλιστικό όργανο, να καταθέσει τις προτάσεις για την ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας. Φυτικής και ζωικής. Πέντε άνθρωποι, το τότε Διοικητικό Συμβούλιο, δουλέψαμε σκληρά. Κατεβάσαμε είκοσι δύο προτάσεις! Για τη βιολογική μελισσοκομία προτείναμε:

«Δημιουργία Μελισσοκομικών Πάρκων για την εφαρμογή της Βιολογικής Μελισσοκομίας, σε εκείνους τους Δήμους ή Κοινότητες του ορεινού όγκου των Λευκών Ορέων, που ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές που ορίζει ο Κανονισμός 2092/91. Η αρχή μπορεί να γίνει από τον Δήμο Ινναχωρίου όπου υπάρχουν & οι υποδομές.»

Δεν το προτείναμε έτσι αυθαίρετα. Είχα μιλήσει μάλιστα , ως πρόεδρος του Συνδέσμου,  και με το τότε Δήμαρχο, ο οποίος είχε συμφωνήσει.

Στα «συμπεράσματα» του Συνεδρίου μπήκε ένα σκέτο, ξερό,  «Ανάπτυξη της Βιολογικής Γεωργίας». Από τότε την αναπτύσσουμε ανελλιπώς. Ανασκολοπίζοντας την, κατά κόρον…..

Πόσοι είναι οι βιομελισσοκόμοι στα Χανιά; Δεν γνωρίζω. Πρέπει να είναι 2 ή 3, όχι παραπάνω. Και αυτό όχι με απόλυτη σιγουριά. Εκείνο όμως που ξέρω, είναι ότι, αυτοί που ξέρω ότι είναι σίγουρα,  κοιτάζουν πως θα βγάλουν ο ένας τα μάτια  άλλου. Έχουν βάλει στο τραπέζι της αντιπαράθεσης, τη μελισσοκομική τους τέχνη και τις μετράνε να δουν ποιος την έχει πιο μεγάλη. Χώρια τις κατηγορίες του στυλ «ποιος αυτός,  που φέρνει μέλι ή βασιλικό πολτό ή γύρη από τη Κίνα;».

Όσο για τη τιμή του βιολογικού μελιού; Είναι στα 12 Ευρώ το κιλό από το παραγωγό. Μέση, κανονική τιμή. Γιατί υπάρχουν αρκετοί απατεώνες. Οι οποίοι κάποτε, έγιναν «βιομελισσοκόμοι», για τις επιδοτήσεις. Όταν σταμάτησαν οι επιδοτήσεις, σταμάτησαν και τη πιστοποίηση. Εξακολουθούν όμως  να πωλούν το μέλι τους ως «βιολογικό» από γνωστό σε γνωστό. Σε τιμές εξωφρενικές. Ένας τέτοιος «πρώην» στη Γαύδο, το κοπανάει στα 27 Ευρώ!

Αυτά!  Ανάσα…..