Διατροφικά χλιμιντρίσματα.

 

Η φαινυλβουταζόνη στο νέο διατροφικό σκάνδαλο με το κρέας του αλόγου 

Από τα «Χανιώτικα Νέα»

Δημοσιεύθηκε στις: 20-02-2013 

 

Το καταναλωτικό κοινό σε όλο τον κόσμο έχει κυριευτεί από πανικό. Η εμπιστοσύνη του κλονίζεται. Δεν ξέρει πλέον τι πρέπει να καταναλίσκει. Δεν γνωρίζει τι κρύβεται πίσω από κάθε τρόφιμο. Από τη μια μεριά η συμβατική γεωργία εφοδιάζει το τραπέζι του με προϊόντα γεμάτα από αγνώστου μεταβολισμού και δυσμενών επιδράσεων δραστικές ουσίες.
Ο Courtine θα παραδεχτεί πως στο ημερήσιο πιάτο του καταναλωτή εμπεριέχονται πάνω από 40 δραστικές ουσίες. Χρόνο με τον χρόνο παρουσιάζεται και ένα νέο διατροφικό σκάνδαλο. Φαίνεται πως η κερδοφρένια δεν έχει ηθικό και κοινωνικό φραγμό. Τι να πρωτοθυμηθεί ο καταναλωτής: τις τρελές αγελάδες; το σκάνδαλο με τη μελαμίνη; τα πουλερικά και τη mozzarella  με τη διοξίνη; τα αγγούρια, τα φύτρα και τα μπιφτέκια με το βακτήριο της Escherichia coli; το «λάδι» από τα υπόλοιπα εστιατορίου; το χοιρινό κρέας που γινόταν βοδινό με την προσθήκη ενός προσθετικού που περιείχε τον τοξικό καρκινογόνο και ογκογόνο βόρακα; τα σάπια κρέατα του   Buffalo Grill; τις «βόμβες» - καρπούζια εξαιτίας της λίπανσης με  forchlorfenuron; ή τα τυριά με το βακτήριο Listeria monocytogenes; 

Τούτες τις μέρες, πριν καλοστεγνώσει το μελάνι για το διατροφικό σκάνδαλο της μελαμίνης, έρχεται στο προσκήνιο της δημοσιότητας κι εκείνο του αλογίσιου κρέατος. Εδώ τώρα δεν γίνεται μόνο πρόσμιξη του αλογίσιου κρέατος με το βοδινό για να «βαπτιστεί» το μίγμα και να μοσχοπουληθεί ως βοδινό. Το πράγμα προχωρά και πιο πέρα. Χρησιμοποιείται επικίνδυνο αλογίσιο κρέας που περιέχει το αντιφλεγμονώδες φάρμακο φαινυλβουταζόνη (Phenylbutazone). Τα επικίνδυνα αυτά μίγματα έχουν διοχετευτεί στις ευρωπαϊκές αγορές και όχι μόνο. Μπήκαν με απλά λόγια για καλά στην τροφική αλυσίδα του Ευρωπαίου καταναλωτή. Η Αγγλία, η Γαλλία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Κύπρος, η Ρουμανία, η Σουηδία, η Νορβηγία, η Γερμανία η Ιρλανδία και η Αυστρία βρίσκονται στη δίνη του διατροφικού αυτού σκανδάλου. Η Ρωσία περιμένει στον προθάλαμο. Η Ελλάδα με τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων ψάχνεται.
Πολλά ακούγονται. Η Αγγλία μιλά σε σχετική έκθεση πως είμαστε ακόμα στην «κορυφή του παγόβουνου». Λέγεται συχνά πως πίσω από το σκάνδαλο αυτό κρύβεται η ιταλική, η πολωνέζικη και η ρωσική μαφία. Πολλοί υποστηρίζουν πως στα μίγματα αυτά κρεάτων συμμετέχει και το υπομονετικό γαϊδούρι. Οσον αφορά στην απόδοση των ευθυνών εδώ επικρατεί πραγματικό «μπάχαλο». Το κάθε κράτος μετακυλίει την ευθύνη στο άλλο. Η Ιρλανδία και η Αγγλία κατηγορούν την Πολωνία. Αυτή το αρνείται. Η Σουηδία δείχνει με το δάχτυλο τη Γαλλία. Αυτή πάλι υποπτεύεται την Κύπρο, τη Ρουμανία και τις Κάτω χώρες.

Ποια είναι, λοιπόν, αυτή η φαινυλβουταζόνη; Πρόκειται για ένα στεροειδές κτηνιατρικό φάρμακο που δίνεται ως αντιφλεγμονώδες στα ζώα για βραχυχρόνια ανακούφιση από τον πόνο και αντιμετώπιση του πυρετού. Είναι γνωστή και με το χημικό της όνομα 4-βουτυλο-1 ,2-διφαινυλ-πυραζολιδινο-3 ,5-διόνη καθώς και με το ξενόγλωσσο Bute. Ο χημικός της τύπος είναι C 19 H 20 N 2 O 2 . Αρχικά χρησιμοποιήθηκε και στον άνθρωπο για την αντιμετώπιση της ρευματοειδούς και ουρικής αρθρίτιδας. Πολύ γρήγορα όμως απαγορεύτηκε η χρήση της. Κι αυτό γιατί είχε σοβαρές παρενέργειες όπως καταστολή παραγωγής των λευκών αιμοσφαιρίων  και απλαστική αναιμία.
Σήμερα η φαινυλβουταζόνη βρίσκει εφαρμογή στα άλογα. Κι επειδή πολλές ευρωπαϊκές χώρες τρώνε το αλογίσιο κρέας επιτρέπεται η χρήση της μόνο για τα άλογα του ιπποδρομίου. Συστήνεται για αναλγησία στην περίπτωση λοιμώξεων και μυοσκελετικών παθήσεων και ως αντιπυρετικό. Χορηγείται επίσης μερικές φορές και στους σκύλους που υποφέρουν από χρόνιο πόνο εξαιτίας της οστεοαρθρίτιδας.
Η φαινυλβουταζόνη πέρα από την καταστολή παραγωγής των λευκών αιμοσφαιρίων και την απλαστική αναιμία δεν έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα να προκαλεί στον άνθρωπο καρκινογένεση. Εντούτοις όμως υπάρχουν αναφορές για πρόκληση καρκίνου των νεφρών και του συκωτιού καθώς και μεταβολή της δομής των χρωμοσωμάτων των κυττάρων του μυελού των οστών στα ποντίκια. Ακόμα πρέπει να τονιστεί πως η παρουσία της φαινυλβουταζόνης μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα στο αίμα και τη διάρκεια της δράσης της φαινυτοΐνης, του βαλπροϊκού οξέος, των σουλφοναμιδίων, της σουλφονυλουρίας, των αντιδιαβητικών παραγόντων, των βαρβιτουρικών, της προμεθαζίνης, της ριφαμπικίνης, της χλωρφαινιραμίνης, της διφαινυδραμίνης και της πενικιλλίνης G.

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, το γεγονός ότι πολλοί φιλόζωοι αγωνίζονται για να καταργηθεί η κατανάλωση του αλογίσιου κρέατος. Και δεν είναι μόνο συναισθηματικοί οι λόγοι, αφού το άλογο, όπως η γάτα και ο σκύλος, είναι φίλος του ανθρώπου. Το αλογίσιο κρέας είναι «βολικό» για τη δημιουργία μιγμάτων κατεψυγμένων κρεάτων που δεν τα «τρώνε ούτε οι γάτες». Το κυριότερο δε είναι τούτο: όταν το αλογίσιο κρέας δεν καλοψήνεται κινδυνεύει να μεταφέρει στον άνθρωπο την ασθένεια τη γνωστή με το όνομα τριχινέλλωση. Η ασθένεια αυτή οφειλόμενη στον παθογόνο νηματώδη Trichinella spiralis προκαλεί οξεία ή χρόνια παρασίτωση του λεπτού εντέρου και του μυϊκού ιστού. Είναι πέρα για πέρα κατά συνέπεια πετυχημένος ο χαρακτηρισμός του διατροφικού αυτού σκανδάλου ως «αλογογκαίητ» (horsegate).

 

Δρ Βαγγέλης Α. Μπούρμπος

*γεωπόνος, ερευνητής, οικοτοξικολόγος